Bazı yer adları bulundukları bölgedeki yer şekillerinin adlarını alırlar. Hindistan’daki İndus nehri buna bir örnektir. Hindus kelimesi buradan gelmektedir. –h- düşme temayülü gösterir. İndus kelimesi gibi Türkçe yer adları da yer şekillerinden adını alabilmektedir. Yazımızda qaş kelimesi ele alınmıştır.
Qaş, beyaz ya da siyah renkte olan saydamımsı bir taş (ya da taşı) Bunun beyaz olanı yıldırım düşmesine, susuzluğa ve şimşek çarpmasına karşı bir koruma sağladığı inancıyla yüzüğü takılır.
Divanü Lugat it Türk’te aynı zamanda qaş, herhangi bir şeyin kıyısı ya da kenarı olarak geçer.
Qaş ögüz, Hoten kentinin iki yanında akan iki nehir. Bunlardan birinin adı ürüng qaş ögüz’dür, nehrin içinde saydam beyaz taşlar bulunur ve nehir adını bu taşlardan alır. Diğerinin adı qara qaş ögüz’dür ve içinde saydam siyah taşlar bulunmaktadır. Bu taş, iki nehir dışında dünyanın hiçbir yerinde bulunmaz.
Qaş ögüz kelime de diğer yer adları gibi yer şekillerinden adını almaktadır.
