Günümüzden geçmişe doğru gittiğimizde her dönem karşımıza devrin büyük usta şairleri ve onların aşkı çıkacaktır. Çünkü sevme eylemini ünlü şairlerden dinlediğimizde kesinlikle sıradan bir eylem olmadığını anlamış oluruz. Bu sebeple bu yazımızda size ünlü şairlerin aşka dair söz ve şiirlerinden kısaca bahsedeceğiz.
Nedîm’den Aşka Dair
Söz konusu aşka dair şiirler olunca aşkın büyük anlatıcısı ve Divan edebiyatının bir dönemine adını yazdıran şairi Nedîm’den başlamak uygun düşecektir diye düşünüyorum. Eğer Nedîm’in şiirlerinden biraz okuyup anlamaya çalışırsanız ne demek isteğimi çok iyi anlayacaksınız. Velhasılkelam sözü şair Nedîm’e bırakalım:
Tahammül mülkünü yıktın Hulagu Han mısın kafir
Aman dünyayı yaktın ateş-i suzan mısın kafir
Kız oğlan nazı nazın şehlevend avazı avazın
Belasın ben de bilmem kız mısın oğlan mısın kafir
Ne ma´na gösterir duşundaki ol ateşin atlas
Ki ya´ni şule-i cansuz-ı hüsn ü an mısın kafir
Nedir bu gizli gizli ahlar çak-i giribanlar
Aceb bir şuha sende aşık-ı nalan mısın kafir
Şairi Azam Abdülhak Hamit Tarhan’dan Aşka Dair
Saraydan çıkıp biraz sokağa ve şehrin nabzını tutmaya başladığımız Tanzimat dönemi şairlerinin özellikle 2. Dönem diye adlandırılan döneminde aşka dair şiirleri ve deyim haline gelmiş olan anlamlı güzel sözler ile günümüzde hala büyük bir yer ve öneme sahip Abdülhak Hamit Tarhan’a bakmak lazım. Tabi, Tarhan’ı anıp da ölen eşinin arkasından dillere destan Makber şiirine değinmeden geçmemek gerekir diye düşünüyorum. Ne dersiniz?
Eyvâh! .. Ne yer, ne yâr kaldı,
Gönlüm dolu âh ü zâr kaldı.
Şimdi buradaydı gitti elden,
Gitti ebede gelip ezelden.
Ben gittim o hâksâr kaldı,
Bir kûşede târumâr kaldı.
Bâkî o, enîs–i dilden eyvâh!
Beyrût’ta bir mezâr kaldı.
Tarhan’a ait Makber şiirinin devamını da okumanızı şiddetle tavsiye ettiğimi belirtmek isterim.
Cenap Şahabettin’le Aşk İle Doğum ve Ölüme Dair
Servetifünun şairimiz Cenap Şahabettin devrinin ruhuna uygun olarak yaşamanın anlamı, ölüm ve aşka dair düşüncelere dalmıştır. İşte bu duygular etrafında sorgulayıcı, düşündürücü ve felsefik bir aşkı şiirlerinde ortaya koymuştur. Cenap Şahabettin’in aşk şiirlerine bakıldığında her bir aşk sorgulamasının şüpheci olduğu ortaya çıkar ama yine de bu şiirler gerçekten ruha hitap etmektedir. Örneğin şu şirinin aşk muhtevasına bir bakın, okuyun ve hissedin. İşte o zaman ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız.
Bir şüphe-i hissiyye ile dalgalanır dil;
Bir heykel-i gül-rû dikilir kalb üzerinde;
İnsan bütün ahzân ü meserrâta muâdil
Bir tatlı dönüş hisseder âvâre serinde
Her cevf-i hayâtî, sevilen şeyden ibaret
Bir lem’a-i nev, şaşaasıyla eder ihfâ;
Bir berk arkasından ederek ömrü temâşâ
Bin müddet için göz kamaşır… İşte muhabbet!
Pek boştur o his, lakin o boşlukla dolar dil;
Âfâk-ı hayatiyyedeki cevfi o örter;
Herkes hep o boşlukta arar bir tutacak yer
Pîrâmen-i ömründeki girdâba mukâbil
Sevdâya mukabil duyulur ruhta her gâh
Bir def-i peyâpey ile bir cezb-i peyâpey;
Bir istiyor insan onu, bir istemiyor… Âh
Sevmek bile doğmak gibi, ölmek gibi bir şey!
Attila İlhan İle Aşka Dair
Memleketimizin en uzun soluklu yazar ve şairlerinden birisi olan Attila İlhan’da birçok güzel ve önemli özellik arayıp bulabilirsiniz. Ama kesinlikle herkesin bir miktar aşk ve aşka dair güzel hisler bulacağına adım kadar eminim. Çünkü İlhan, 3. Şahsın Şiiri’ni yazdı, gözlerini sevgilisiyle büyüttü ve sevdasına hep mecbur oldu. Eminim ki Attila İlhan2ı duyduğunuzda aklınızda birçok sözcük ve mısra canlanmış hafızanız sizi geçmişe götürmüştür. Evet, siz de mutlaka birisine ya Attila İlhan şiiri vermiş ya da almışsınızdır. Gelin öyleyse Ayrılık Sevdaya Dahil’de aşka dair ne olduğuna bir bakalım:
sanmıştık ki ikimiz
yeryüzünde ancak
birbirimiz için varız
ikimiz sanmıştık ki
tek kişilik bir yalnızlığa bile
rahatça sığarız
hiç yanılmamışız
her an düşüp düşüp
kristal bir bardak gibi
tuz parça kırılsak da
hâlâ içimizde o yanardağ ağzı
hâlâ kıpkızıl gülümseyen
-sanki ateşten bir tebessüm-
zehir zemberek aşkımız
Evet, birçok yüzyıl, dönem ve zümrenin önemli ve büyük şairlerinin aşka dair güzel sözlerine bakmaya kalksak sayfalar, kitaplar doldururuz. Bu yazı biraz zihin açmak ve insanlarımıza aşkı, aşka dair hissiyatımızı anlatmak için kaleme alındı. Haydi, edebiyat dünyamızda dolaşmaya çıkalım ve aşkın mısralarını aralayıp sözcüklerde kaybolalım. Haydi aşık olalım.
